Jak rozliczyć podatek z Niemiec? Wskazówki dla pracujących w Niemczech

 

Wiele osób pracujących za granicą, zwłaszcza w Niemczech, zastanawia się, jak rozliczyć podatek z Niemiec. Różni się ono od rozliczeń podatkowych w innych krajach, dlatego warto zrozumieć podstawowe zasady i terminologię związaną z niemieckim systemem podatkowym.

Gdzie i dlaczego należy rozliczyć podatek z Niemiec?

Pracując w Niemczech, możemy mieć konieczność załatwienia różnych formalności w niemieckich instytucjach, w tym rozliczenia podatku z Niemiec w tamtejszym urzędzie skarbowym – Finanzamt. Jest to jedna z najważniejszych instytucji, z którą zetkniemy się podczas pracy w Niemczech. Urząd ten odpowiedzialny jest przede wszystkim za:

• nadanie niemieckiego numeru identyfikacji podatkowej (Steuernummer),
• zmianę klasy podatkowej,
• przyjęcie rocznej deklaracji podatkowej składanej przez pracownika.

 

Jak sprawdzić numer identyfikacji podatkowej w Niemczech? Steuernummer składa się z 10 lub 11 cyfr zapisywanych jako: 12/345/67890, lub 123/456/78901 i nie jest uniwersalny, obowiązuje jedynie dla urzędu skarbowego, w którym składamy rozliczenie podatku. Jeśli w kolejnym roku będziemy podlegać pod inny Finanzamt, zmieni się również nasz Steuernummer.

Każda osoba pracująca u naszych zachodnich sąsiadów ma prawo (a czasem nawet obowiązek) rozliczyć podatek w Niemczech. Deklaracja pozwala na ustalenie, czy podatnik zapłacił odpowiednią kwotę podatku w ciągu roku. W przypadku obowiązku złożenia deklaracji nierozliczenie się z niemieckim fiskusem podatnik może narazić się na konsekwencje prawne, takie jak kary finansowe.

 

Ile wynosi podatek w Niemczech i jakie są klasy podatkowe?

W Niemczech na rok 2024 stawki podatku dochodowego prezentują się następująco:

• 0% – dochód poniżej 11 604 euro,
• od 14% do 42% – dochód między 11 604 a 66 760 euro,
• 42% – dochód między 66 760 a 277 825 euro,
• 45% – dochód powyżej 277 825 euro.

Niemiecki system podatkowy wyróżnia ponadto aż sześć klas podatkowych. Od tego, jaką klasą podatkową w Niemczech zostaniemy objęci, zależeć będzie wysokość podatku odprowadzanego przez naszego pracodawcę do Finanzamt, a w konsekwencji nasze rozliczenie podatku z Niemiec. Każda klasa przyznawana jest w zależności od indywidualnej sytuacji, i to, ile procent w ramach danej klasy podatkowej zapłacimy, zależy od naszego dochodu osiągniętego ponad granicę opodatkowania.

I klasa podatkowa

Obejmuje:

•  singli,
• małżonków pozostających w trwałej separacji,
• osób, których partner przebywa stale poza terenem Unii Europejskiej.

W roku 2023 w I klasie podatkowej obowiązywała podstawowa kwota wolna od podatku w wysokości 10 908 euro, ulga pracownicza wynosiła 1230 euro, a ulga na wydatki specjalne – 36 euro. Biorąc pod uwagę składki na ubezpieczenie społeczne, oznaczało to, że za 2023 rok podatek w I klasie podatkowej był pobierany od kwoty prawie 1300 euro miesięcznie. Jednakże, od roku 2024 podstawowa kwota wolna od podatku wzrosła do 11 604 euro, co przekłada się na wzrost granicy opodatkowania dochodu w tej klasie do niemalże 1360 euro miesięcznie.

II klasa podatkowa

Jest przyznawana dla osób samotnie wychowujących dzieci, które otrzymują zasiłek rodzinny lub zwiększoną kwotę wolną od podatku ze względu na dziecko (Kinderfreibetrag).

Państwo niemieckie zapewnia ulgi podatkowe dla samotnych matek i ojców, aby wesprzeć ich w trudnej sytuacji. W roku 2023, poza wyżej wymienionymi ulgami w I klasie podatkowej o łącznej wysokości 12 174 euro, przysługiwała im także ulga podatkowa w wysokości 4 260 euro. Razem daje to kwotę 16 434 euro rocznie. Ostatecznie po uwzględnieniu składek na ubezpieczenie społeczne, w 2023 roku osoby będące w II klasie podatkowej miały granicę opodatkowania dochodu na poziomie niecałych 1700 euro miesięcznie. W roku 2024 ta granica ta wzrośnie do niemalże 1775 euro miesięcznie.

III klasa podatkowa

Dotyczy:

• pracowników, których małżonek osiąga znacznie mniejsze dochody i posiada 5 klasę podatkową;
• osób, których partner nie mieszka w Niemczech, ale przebywa na terenie UE.

III klasa podatkowa stanowi najkorzystniejszą opcję spośród wszystkich klas podatkowych, jeśli chodzi o podatek dochodowy. Posiada kwotę wolną od podatku aż dwukrotnie wyższą niż I klasa podatkowa. W 2023 roku wynosiła 21 816 euro (w 2024 roku będzie to 23 208 euro). Po uwzględnieniu innych ulg i składek na ubezpieczenie społeczne osoba znajdująca się w III klasie podatkowej w 2023 roku musiała zarabiać około 2400 euro miesięcznie, aby w ogóle zapłacić podatek dochodowy. W roku 2024 ta kwota wzrośnie do prawie 2535 euro.

IV klasa podatkowa

Stosuje się ją w przypadku małżonków pracujących razem w Niemczech, którzy osiągają dochody mniej więcej tej samej wysokości. Ulgi podatkowe są takie same, jak I klasie podatkowej.

IV klasa podatkowa z faktorem

Występuje w przypadku małżonków, których dochody się różnią, a którzy normalnie mieliby przyznaną kombinację klas III i IV. Metoda faktorowa działa w sposób, że podatek dochodowy jest dodatkowo redukowany o określony współczynnik, który jest ustalany indywidualnie przez urząd skarbowy i zazwyczaj wynosi mniej niż 1.

Metoda ta służy do precyzyjnego oszacowania spodziewanego rocznego podatku dochodowego i ma na celu zapewnienie równości w traktowaniu małżonków podczas rozliczania podatków. W praktyce oznacza to, że kwoty wolne od opodatkowania są rozdzielane pomiędzy oboje małżonków, zamiast przyznawać je jedynie partnerowi będącemu w III klasie podatkowej w kombinacji III/V.

Aby skorzystać z metody faktorowej, para musi złożyć wspólny wniosek do urzędu skarbowego, w którym określi przewidywane dochody na dany rok kalendarzowy. Metoda obowiązuje przez dwa lata, po czym konieczne jest ponowne złożenie wniosku. Każda osoba korzystająca z tej metody jest zobowiązana do złożenia zeznania podatkowego.

V klasa podatkowa

Jeśli nasz współmałżonek znajduje się w III klasie podatkowej, to zostaniemy przypisani do V klasy podatkowej. Będąc w tej klasie, w 2024 roku zapłacimy podatek już od dochodu w wysokości około 135 euro miesięcznie.

 

VI klasa podatkowa

Jest przewidziana dla:

• osób, które w tym samym okresie są zatrudnione u więcej niż jednego pracodawcy,
• pracowników, którzy nie posiadają niemieckiego numeru identyfikacji podatkowej lub zaświadczenia z urzędu na dany rok.

W VI klasie podatkowej nie ma żadnej kwoty wolnej od podatku, ale najczęściej dotyczy drugiej pracy, gdzie i tak zazwyczaj nie zarabia się wiele.

 

Boisz się jechać do pracy w Niemczech bez znajomości niemieckiego systemu podatkowego? Oferujemy zatrudnienie ze wsparciem koordynatora. Zadzwoń i dowiedz się więcej +48 22 290 27 65 lub wypełnij formularz.

 

Kiedy powstaje obowiązek rozliczenia podatku z Niemiec? 

Istnieje wiele czynników, które wpływają na powstanie obowiązku rozliczenia podatku z Niemiec. Do najpopularniejszych z nich należą:

• Otrzymanie wezwania z urzędu skarbowego – dokument o nazwie Erinnerung lub Auforderung, który zobowiązuje każdego podatnika do złożenia deklaracji w konkretnie wyznaczonym terminie. Jeśli pierwsze wezwania nie przyniosą skutku, urząd będzie wysyłał kolejne korespondencje aż do nałożenia kar finansowych, które zaczynają się od 200 euro, a mogą sięgać nawet 25 000 euro. Ponieważ ponaglenia do złożenia deklaracji podatkowej możemy otrzymać pod różnymi nazwami, należy weryfikować każdą korespondencję przesyłaną przez Finanzamt.
• Numer klasy podatkowej – obowiązek rozliczenia posiadają przede wszystkim osoby w Niemczech z kombinacją klas podatkowych III z V lub IV z faktorem oraz pracownicy posiadający VI klasę podatkową.
• Osiąganie dodatkowych dochodów – osoby, które oprócz wynagrodzenia z tytułu pracy uzyskują dodatkowe dochody, których wysokość łącznie przekracza 410 euro rocznie, mają obowiązek wykazać je przed Finanzamt. Dotyczy to zarówno dochodów opodatkowanych, jak i nieopodatkowanych świadczeń takich jak zasiłek czy dodatki od pracodawcy wykazane w pozycji 15. na Lohnsteuerbescheinigung.
• Korzystanie z wyższej kwoty wolnej od podatku – jeśli wynagrodzenie w skali roku przekroczy próg wyznaczony przez urząd skarbowy, korzystanie z wyższej kwoty wolnej od podatku (np. dzięki odliczeniu kosztów podróży lub prowadzeniu podwójnego gospodarstwa domowego) powoduje obowiązek rozliczenia podatku. Informację o tym, czy korzystamy z wyższej kwoty wolnej od podatku, znajdziemy na Lohnsteuerbescheinigung w pozycji Steuerfreier Jahresbetrag.
• Litera „S” na karcie podatkowej – oznaczenie „S” w rubryce Groẞbuchstaben na Lohnsteuerbescheinigung może oznaczać, że niemożliwe było dokonanie prawidłowych przeliczeń podatku za względu na przerywane okresy zatrudnienia.
• Zmiana statusu matrymonialnego – osoby, które wzięły ślub, rozwiodły się, lub owdowiały, powinny złożyć w danym roku podatkowym rozliczenie w Finanzamt. Warto również zwrócić uwagę na to, czy zmiana statusu nie spowodowała ponadto uaktualnienia klasy podatkowej – nadanie III lub V klasy podatkowej będzie się wiązać z obowiązkiem wspólnego rozliczenia się z małżonkiem.

 

Rodzaje obowiązków podatkowych w Niemczech

Nieograniczony obowiązek podatkowy

Pierwszym jest tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy, który oznacza, że większość osób mieszkających i pracujących na terenie tego kraju, musi rozliczyć się z podatku z Niemiec. Obejmuje zarówno dochody uzyskane na terenie Niemiec, jak i poza jego granicami (tzw. dochody światowe), ale w naliczaniu podatku ma zastosowanie ustawa o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jest uważany za korzystny dla pracownika, ponieważ pozwala na uwzględnienie w rozliczeniu rocznym wielu dodatkowych ulg.

Aby zakwalifikować się do nieograniczonego obowiązku podatkowego, pracownik powinien spełnić jeden z kilku kryteriów:

• posiadać zameldowanie na terenie Niemiec lub
• posiadać stałe miejsce zamieszkania i ośrodek interesów życiowych na terenie Niemiec (czyli np. przebywać tam na stałe z rodziną z intencją niepowracania do Polski), lub
• przepracować w ciągu roku podatkowego w Niemczech przynajmniej 183 dni, a 90% sumy jego zarobków we wszystkich krajach to dochód z Niemiec, natomiast dochody z innych krajów nie przekroczyły progu dochodowego za dany rok podatkowy.

Jeśli z warunków ujętych w ostatnim punkcie pracownik spełnia jedynie ten dotyczący pracy w Niemczech powyżej 183 dni w danym roku lub posiada meldunek w tym kraju, to może wnioskować w urzędzie o tzw. fikcyjny nieograniczony obowiązek podatkowy.

 

Ograniczony obowiązek podatkowy

Jest drugim sposobem rozliczenia i powstaje, gdy pracownik nie spełnił kryteriów nieograniczonego obowiązku podatkowego. Cechy pracownika z ograniczonym obowiązkiem podatkowym to:

• praca poniżej 183 dni na terenie Niemiec,
• brak meldunku w Niemczech,
• przekroczenie progu dochodowego (osiągnięcie wysokich „dochodów światowych”).

 

Reguła 183 dni w sytuacji pracowników delegowanych

W przypadku, gdy jesteśmy pracownikiem delegowanym do Niemiec, Reguła 183 dni pozwala na stwierdzenie, w którym kraju odprowadzane będą nasze zaliczki na podatek. Jeżeli czas delegowania jest krótszy niż 183 dni, nasz pracodawca może zadeklarować czy podatek odprowadzany będzie w Niemczech, czy pozostanie po stronie polskiej. Przy deklarowaniu okresu pracy w przypadku cudzoziemców firma powinna wziąć pod uwagę, jak długo ważna jest wiza, a także pozwolenie na wykonywanie pracy w Polsce.

Zadeklarowanie okresu pracy krótszego niż 183 dni niesie ze sobą konsekwencje, jeśli okres ten zostanie jednak przekroczony – nasz pracodawca ma wtedy obowiązek wykonania korekty rozliczenia w Polsce i opodatkowania dochodów na terenie Niemiec od pierwszego dnia pracy. Jeżeli już wcześniej wie, że delegowanie przekroczy 183 dni, to może przed upływem tego czasu (np. 90 dniach) zadeklarować, że zaliczki na podatek będą opłacane w Niemczech. Wtedy nasz pracodawca musi zostać zarejestrowany w celach podatkowych w Finanzamt oraz opłacać zaliczki na podatek do 20 dnia każdego miesiąca. W takim przypadku korekty w Polsce nie są konieczne.

 

Czym jest roczna karta podatkowa – Lohnsteuerbescheinigung?

Lohnsteuerbescheinigung jest dokumentem wystawianym przez pracodawcę i wysyłanym na początku roku (maksymalnie do końca lutego), często nazywanym odpowiednikiem polskiego PIT-11. Zawiera podstawowe składniki wynagrodzenia, daty zatrudnienia czy informację o tym, jaka klasa podatkowa w Niemczech nas obejmuje. Dokument otrzymamy w dwóch przypadkach:

• po zakończeniu zatrudnienia,
• po zakończonym roku podatkowym.

Jeśli stosunek pracy ustanie przed zakończeniem roku podatkowego, na Lohnsteuerbescheinigung znajdzie się dokładna data zakończenia pracy. Jeśli zatrudnienie jest kontynuowane, datą zakończenia pracy będzie zawsze 31.12. Oprócz składników wynagrodzenia i podatków, na dokumencie można również znaleźć dodatki do wypłaty.

 

Skontaktuj się z nami teraz! +48 22 290 27 65

 

Co jest potrzebne do rozliczenia podatku w Niemczech?

Aby rozliczyć podatek z Niemiec, należy przygotować deklarację oraz skompletować niezbędne dokumenty dotyczące zatrudnienia podczas pracy w Niemczech:

• Roczne Lohnsteuerbescheinigung za każdy okres pracy;
• Miesięczne odcinki od wypłaty – mimo tego, że Lohnsteuerbescheinigung zawiera niezbędne do rozliczenia informacje o dochodzie i zapłaconych podatkach, to pozwalają na sprawdzenie szczegółowych składników wynagrodzenia (np. kosztów pobieranych przez pracodawcę z tytułu zamieszkania w Niemczech, dzięki którym możliwe jest odliczenie dodatkowych ulg);
• Rachunki za koszty ponoszone podczas zatrudnienia w Niemczech – wszystko to, co można odliczyć od podatku w Niemczech: umowy najmu mieszkania, faktury za odbyte kursy i szkolenia zawodowe (również języka niemieckiego), rachunki za odbyte na terenie Niemiec leczenie, paragony za zakup odzieży roboczej, koszty dojazdu do pracy (bilety np. za pociąg czy autobus, jeśli dojeżdżaliśmy do pracy komunikacją miejską lub faktury ze stacji benzynowej, jeśli podróżowaliśmy samochodem prywatnym). 
• Zaświadczenie o zameldowaniu – szczególnie istotne, jeśli zatrudnienie było krótsze niż 183 dni, a dodatkowo oprócz pracy w Niemczech byliśmy zatrudnieni w innym kraju.
• Potwierdzenie nadania numeru ID;
• Decyzje o przyznanych zasiłkach w Niemczech zawierające wypłaconą kwotę;
• Adresy zamieszkania i wykonywania pracy w Niemczech wraz z okresami zatrudnienia;
• Decyzja z SOKA-BAU o wypłaceniu ekwiwalentu za urlop (dotyczy pracowników budowlanych);
• Kilometrówka – adresy od/do tras pokonywanych w pracy (dotyczy kierowców).

 

Do kiedy trzeba się rozliczyć w Niemczech?

Zarówno obowiązkowe, jak i dobrowolne rozliczenie podatku musi być złożone w urzędzie skarbowym do 31 maja danego roku.

Czas oczekiwania na rozliczenie podatku dochodowego z Niemiec przeciętnie wynosi od 3 do 6 miesięcy. Jeśli nasze zeznanie podatkowe zawiera błędy, konieczne będzie ich poprawienie, co może znacznie wydłużyć czas oczekiwania, przekraczając 6 miesięcy od złożenia oryginalnej deklaracji. W przypadku zwrotu podatku niemiecki urząd skarbowy nie ma jednego ustalonego terminu na przekazanie środków. 

Dokument z decyzją podatkową otrzymamy w momencie zakończenia procesu rozliczenia podatku z Niemiec przez Finanzamt. Na dokumencie możemy zweryfikować przyznany nam numer podatkowy, dane urzędu skarbowego, pod jaki podlegamy w Niemczech (zazwyczaj odpowiedni dla adresu zameldowania/ zamieszkania lub siedziby pracodawcy) oraz ostateczną kwotę zwrotu lub niedopłaty przyznanej przez urząd.