Co to jest wywiad behawioralny w rekrutacji?

Jak podczas rekrutacji najszybciej zweryfikować kompetencje kandydata, by wybrać takiego, który będzie najlepiej dopasowany do profilu stanowiska? Postaw na wywiad behawioralny.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Co to jest wywiad behawioralny i jak go zaplanować?

• Jakie kompetencje można sprawdzać podczas wywiadu behawioralnego?

• Najczęściej zadawane pytania podczas wywiadu behawioralnego.

• Które kompetencje warto sprawdzić w wywiadzie behawioralnym z menedżerem?

Co to jest wywiad behawioralny i jak go zaplanować? 

Wywiad behawioralny (kompetencyjny) to często stosowane narzędzie rekrutacyjne, które umożliwia uzyskanie wartościowych informacji o kandydacie i ułatwia podjęcie decyzji rekrutacyjnej. Celem wywiadu behawioralnego jest poznanie zachowań osoby rekrutowanej w sytuacjach trudnych, nietypowych, wywołujących stres. Pytamy o realne doświadczenia kandydata i na bazie uzyskanych odpowiedzi wnioskujemy o jego możliwych zachowaniach w przyszłości. W wywiadzie behawioralnym można pytać również o osiągnięcia i dowody udanego życia zawodowego.

Przed spotkaniem z kandydatem trzeba ustalić cel wywiadu, znać opis stanowiska, oczekiwane kompetencje i przygotować odpowiednie pytania.

Często stosowana metoda wywiadu behawioralnego to metoda STAR.

STAR to skrót od angielskich słów opisujących etapy wypowiedzi:

• S – Situation (Sytuacja),
  

• T – Task (Zadanie),
  

• A – Action (Akcja/ Działanie),
  

• R – Result (Wynik/ Rezultat).

Przykład

Pytamy o umiejętność rozwiązywania problemów. Prosimy o opowiedzenie własnego doświadczenia kandydata/ki.

S -> Proszę opisać sytuację, w której podczas realizacji zadania zawodowego pojawiły się trudności (Sytuacja)

T -> Proszę opisać zadanie i trudności w realizacji zadania (Zadanie)

A -> Proszę opisać działania podjęte w celu realizacji zadania pomimo przeszkód, które utrudniały wykonanie zadania (Działanie)

R-> Proszę opisać rezultat działania, jak zostało wykonane zadanie/ rozwiązany problem. Proszę ocenić swoje działanie, zastosowane rozwiązanie i przedstawić wnioski, jakie wyciągnął/wyciągnęła Pan/i z tej sytuacji (Rezultat)

Używając metody STAR, można sprawdzać wiele kompetencji, pytać o zachowanie i działanie w różnych sytuacjach.
 

Jakie kompetencje sprawdza wywiad behawioralnego?

Zależnie od profilu stanowiska pracy, na jakie prowadzona jest rekrutacja, wywiad behawioralny pozwala zweryfikować następujące kompetencje:

• Kreatywność,

• Komunikacja,

• Orientacja na cel,

• Planowanie i ustalanie priorytetów,

• Podejmowanie decyzji,

• Proaktywność (inicjatywa),

• Radzenie sobie ze stresem,

• Rozwiązywanie problemów,

• Samoświadomość,

• Transparentność,

• Umiejętność adaptacji,

• Umiejętności interpersonalne,

• Umiejętności liderskie (przywódcze),

• Współpraca,

• Wywieranie wpływu,

• Zarządzanie projektem.

Najczęściej zadawane pytania podczas wywiadu behawioralnego

• Proszę opisać konflikt w zespole. Jak zachował/a się Pan/i w tej sytuacji?
  
  Sprawdzane kompetencje: współpraca, umiejętności liderskie, umiejętności interpersonalne, rozwiązywanie problemów.
  
  

• Proszę opowiedzieć o sytuacji, w której konieczne było podjęcie decyzji bez dostatecznej ilości danych. Jak poradził/a sobie Pan/i w tej sytuacji?
  
  Sprawdzane kompetencje: podejmowanie decyzji, planowanie i ustalanie priorytetów, zarządzanie projektem.
  
  

• Proszę podać przykład realizacji ważnego celu i opowiedzieć, w jaki sposób udało się go Panu/i osiągnąć?
  
  Sprawdzane kompetencje: podejmowanie decyzji, planowanie i ustalanie priorytetów, rozwiązywanie problemów.
  
  

• Proszę opowiedzieć o sytuacji obrazującej pracę zespołową, w której konieczne było przekonanie kilku osób do własnego zdania. Jak Pan/i to zrobił/a?
  
  Sprawdzane kompetencje: współpraca, umiejętności interpersonalne, wywieranie wpływu.
  
  

• Proszę przytoczyć przykład projektu, który się nie powiódł? Dlaczego tak się stało?
  
  Sprawdzane kompetencje: rozwiązywanie problemów, transparentność, współpraca.
  
  

• Proszę opowiedzieć o swoim najbardziej znaczącym i docenionym sukcesie w ostatnim roku, dwóch latach. Jak ten sukces wpłynął na Pana/i dalszą pracę i relacje z ludźmi w firmie?
  
  Sprawdzane kompetencje: umiejętności liderskie, umiejętności interpersonalne, rozwiązywanie problemów.
  

Inne ważne kwestie poruszane podczas wywiadu kompetencyjnego

• Cechy i zachowania, które mogą utrudniać pracę;

• Inicjowanie projektów i wprowadzanie zmian;

• Problemy w komunikacji z przełożonym, podwładnym lub współpracownikiem;

• Przystosowanie się do zmian;

• Sytuacje wywołujące stres.

Kompetencje badane w wywiadzie behawioralnym z menedżerem

Osoba aspirująca na stanowisko menedżerskie powinna mieć, między innymi, wysoki poziom umiejętności liderskich (przywódczych), powinna sprawnie rozwiązywać problemy, dobrze planować i zdecydowanie podejmować decyzje, a także wywierać wpływ – czyli umieć przekonywać innych, być autorytetem.

Kompetencje menedżerskie:

• Planowanie i organizacja,

• Rozwiązywanie problemów,

• Umiejętności liderskie,

• Wywieranie wpływu.

Jeśli sprawdzasz powyższe kompetencje, możesz posłużyć się następującymi pytaniami:

• Proszę przedstawić sytuację, która wymagała od Pana/i realizacji wielu zadań jednocześnie. Jakie to były zadania i w jaki sposób poradził/a sobie Pan/i w tej sytuacji? Jaki był wynik realizacji powyższych zadań?

• Proszę opisać trudną sytuację w pracy związaną z opóźnieniem realizacji projektu. W jaki sposób poradził/a sobie Pan/i z tą sytuacją? Jaki był jej rezultat? Co zrobiłby/zrobiłaby Pan/i inaczej z perspektywy czasu?

• Proszę opowiedzieć o budowaniu zespołu. W jaki sposób dobierał/a Pan/i pracowników, zwalniał/a i zatrudniał/a, komunikował/a zmiany? Jaki był wynik tych działań? Co zrobił/a by Pan/i dziś inaczej?

• Proszę opowiedzieć o sytuacji, w której musiał/a Pan/i przekonać grupę osób o odmiennych opiniach do swojego zdania/rozwiązania. W jaki sposób Pan/i argumentował/a? Jaki był wynik rozmowy/ negocjacji? Co zmieniłby Pan/i w swoim zachowaniu, patrząc wstecz na tę sytuację?

W wywiadzie behawioralnym zadajemy pytania głównie o sytuacje trudne i nietypowe. Analizujemy odpowiedzi pod kątem kompetencji potrzebnych na danym stanowisku. Pytamy też o sukcesy zawodowe i rozwój kariery (na bazie doświadczeń).

Najczęściej pytamy osoby rekrutowane o kontekst/opis konkretnej sytuacji, sposób, w jaki sobie z nią poradziły, komentarz do tej historii zawierający ocenę własnych działań i inne pomysły/ rozwiązania, jeśli jest to uzasadnione np. Czy może Pan/i przedstawić alternatywne rozwiązanie problemu, które mogło być bardziej skuteczne w opisanej sytuacji? Opieramy się na metodzie STAR.