Zatrudnianie obcokrajowców w Polsce po nowelizacji z 09.10.2021

Zakończyły się prace nad uproszczeniem procedur legalizacji pobytu i pracy cudzoziemców w Polsce. Nowe przepisy przyspieszą niektóre procedury legalizacyjne, co wpłynie na skrócenie kolejek w urzędach oraz szybsze zatrudnienie pracowników. To dobra informacja zarówno dla cudzoziemców pracujących w Polsce, jak i dla pracodawców.

W tym artykule poruszamy następujące kwestie:

1. Dokumenty potwierdzające miejsce zamieszkania oraz regularne źródło dochodu.

2. Nowy tryb zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę w przypadku zmiany pracodawcy.

3. Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.

4. Pozostałe ułatwienia wprowadzone w nowelizacji ustawy o cudzoziemcach.

Projekt nowelizacji ustawy o cudzoziemcach przyjęty przez Radę Ministrów 19 października 2021 roku zakłada przede wszystkim:

1. Rezygnację z konieczności składania dokumentów potwierdzających miejsce zamieszkania oraz źródło regularnego dochodu.

2. Ułatwienia w procedurze zezwolenia na pobyt czasowy i pracę w przypadku zmiany pracodawcy.

3. Wydłużenie możliwości pracy na podstawie oświadczenia o powierzeniu pracy do 24 miesięcy.

4. Poszerzenia katalogu okoliczności niewymagających zmiany w zezwoleniach na pobyt czasowy i pracę.

Urzędy Wojewódzkie mierzą się ze wzrostem liczby wniosków na zezwolenia o pobyt czasowy. Są to zarówno wnioski dotyczące zezwoleń dla cudzoziemców prowadzących działalność gospodarczą, czy też dla pracowników o wysokich kwalifikacjach. Jednakże największa ilość wniosków jest na tzw. zezwolenia jednolite, które wiążą się z wykonywaniem pracy. Co za tym idzie mamy coraz dłuższy czas oczekiwania na rozpatrywanie spraw dotyczących właśnie zezwoleń na pobyt czasowy i pracę. Projekt zmian w ustawie o cudzoziemcach najbardziej skupia się właśnie na tym obszarze i to w nim wprowadzonych zostanie najwięcej uproszczeń.

Dokumenty potwierdzające miejsce zamieszkania oraz dochodu

Jedną z najważniejszych zmian w ustawie o cudzoziemcach ma być rezygnacja z konieczności przedstawienia dokumentów potwierdzających posiadanie miejsca zamieszkania oraz źródła stabilnego i regularnego dochodu na rzecz wymogu otrzymywania przez cudzoziemca wynagrodzenia nie niższego niż minimalne wynagrodzenie za pracę niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca.

Obecnie cudzoziemiec musi okazać się dokumentem, który potwierdza jego miejsce zamieszkania, a także musi udowodnić swój regularny dochód. Niekiedy przedstawienie dokumentów potwierdzających miejsce zamieszkania jest kłopotliwe i spotyka się ze złą interpretacją urzędniczą. Sprawy te są przeciągane, a w konsekwencji kończą się decyzją odmowną. Ta sama sytuacja dotyczy wykazania regularnego dochodu, który nie zawsze można przedstawić w sposób jednoznaczny. Takie zmiany mogą przyspieszyć wydawanie decyzji oraz zmniejszyć liczbę decyzji odmownych. Zmniejszona liczba decyzji odmownych będzie skutkowała mniejszą liczbą odwołań pisanych przez cudzoziemców, a co za tym idzie, procesy dotyczące wydawania wniosków będę o wiele krótsze.

Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę przy zmianie pracodawcy

Kolejna zmiana w ustawie o cudzoziemcach ma dotyczyć wprowadzenia nowego trybu zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę w sytuacji zmiany podmiotu powierzającego wykonywanie pracy lub w warunkach zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę.

Obecnie cudzoziemiec jest w obowiązku uzyskania nowego zezwolenia na pobyt czasowy, jeżeli dokonuje zmiany pracodawcy. Biorąc pod uwagę teraźniejszą liczbę wniosków i opóźnienia z tym związane, urzędom dochodzą kolejne sprawy do rozpatrywania, które często się wiążą z problemami pobytowymi cudzoziemców. Zmiana w ustawie o cudzoziemcach pozwalałaby na dokonanie korekty w decyzji  dotyczącej zmiany pracodawcy bez konieczności składania nowego wniosku o pobyt czasowy. Skutkowałoby to tym, iż taki proces byłby o wiele szybszy i korzystniejszy dla cudzoziemców oraz pracodawców.

Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi

Zgodnie z projektem ustawy pracodawca może ubiegać się o oświadczenie o powierzeniu pracy na okres 24 miesięcy, a nie jak dotychczas tylko na 6. Dodatkowo nie ma już 12-miesięcznego okresu rozliczeniowego, co w praktyce oznacza, że po zakończeniu jednego oświadczenia pracodawca może wstąpić o kolejne. Z perspektywy czasu zmiana ta odciąży urzędu wojewódzkie przy wydawaniu zezwoleń na pracę. Otrzymanie oświadczenia będzie również związane z zapewnieniem przez pracodawcę porównywalnego wynagrodzenia. Ma to na celu ujednolicenie standardów płacowych na rynku pracy.

Inne ułatwienia po nowelizacji ustawy o cudzoziemcach

Kolejną ważną zmianą w ustawie o cudzoziemcach ma być poszerzenie katalogu okoliczności niewymagających zmiany w zezwoleniach na pobyt czasowy i pracę. Tak jak poprzednie zmiany, ta też ma za zadanie upłynnić i uelastycznić pracę Wojewódzkich Urzędów. Poszerzenie tego katalogu zmniejszy ilość nowych wniosków składanych z powodu błahych zmian w zezwoleniu na pobyt czasowy i pracę.

Ponadto nowelizacja ustawy o cudzoziemcach ma wprowadzić: ułatwienia w uzyskaniu karty Polaka, zmiany w świadczeniach opieki zdrowotnej (finansowanie ze środków publicznych) oraz też zmiany dotyczące repatriacji (uzyskiwanie wizy repatriacyjnej). Projekt przewiduje także uproszczenia w uzyskiwaniu zezwoleń na pracę dla cudzoziemców, którzy będą wykonywać pracę w sektorach o szczególnym znaczeniu strategicznym dla gospodarki Rzeczypospolitej Polskiej.

Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach przyjęta przez Radę Ministrów 19 października 2021 ma wejść w życie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw.