Zmiany w przepisach ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy

 

 

 

Projekt zmiany ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy z 5.04.24

Pod koniec marca MSWiA przedstawiło projekt nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym do Rządowego Centrum Legislacji (RCL). Najprawdopodobniej projekt trafi do sejmu jeszcze tego miesiąca, ale najpierw musi przejść przez konsultacje międzyresortowe i społeczne. Nowelizacja ma na celu przedłużenie ustawy pomocowej dla Ukraińców przebywających w Polsce do 30 września 2025 roku. Projekt będzie dotyczył m.in. pomocy finansowej, kwestii mieszkaniowej, a także kwestii związanych z legalizacją pracy i pobytu cudzoziemców.

 

Na dzień dzisiejszy pobyt Obywateli Ukrainy, którzy korzystają w Polsce z ochrony czasowej, jest przedłużony do 30.06.2024 r. Rada UE wydając decyzję wykonawczą nr 2023/2409 z dnia 19 października 2023 r. ustaliła termin przedłużenia ochrony tymczasowej do 04.03.2025 r., co tym samym wymaga wprowadzenia odpowiednich zmian w ustawie, które uwzględniałby długość roku szkolnego. Dlatego też nowy projekt ustawy przewiduje przedłużenie ochrony czasowej do dnia 30 września 2025 r. Takie rozwiązanie pozwoli odetchnąć pracodawcom, którzy mogą mieć spokojną głowę przy zatrudnianiu Obywateli Ukrainy. Ponadto proces przechodzenia z ochrony czasowej na karty pobytu czasowego zostanie wydłużony i będzie mógł się rozłożyć w dłuższym terminie, co jest zbawienne dla Urzędów Wojewódzkich.

 

Projekt ustawy zakłada także inne zmiany, o których warto wspomnieć, są to m.in.:

 

• Dotyczące legalizacji pracy, głównie powiadomień:
  • Skrócenie terminu przesłania powiadomienia do urzędu pracy z 14 dni na 7;
  • Ponowne wysłanie powiadomienia na tego samego cudzoziemca w sytuacji ponownego zgłoszenia go do ubezpieczeń społecznych (ZUS);
  • Obowiązek zatrudnienia w wymiarze czasu, który nie będzie niższy niż ten wskazany na powiadomieniu;
  • Ustalenie limitów maksymalnej liczby obywateli Ukrainy pracujących na podstawie powiadomienia, którym pracodawca może powierzyć wykonywanie pracy.

 

• Dotyczące legalizacji pobytu:
  • Obowiązek złożenia wniosku o PESEL UKR ‘’niezwłocznie po przybyciu’’ do Polski
  • Przedłużenie do 30 września 2025 roku okresu, w którym udziela się obywatelowi Ukrainy zezwolenia na pobyt czasowy na okres 1 roku, w sytuacji, gdy nie spełnia on wymogów do uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy;
  • Rozszerzenie zakresu osób objętych przepisami ustawy specjalnej o dwie kategorie cudzoziemców, tj. o małoletnie dzieci obywateli Ukrainy oraz o małoletnie dzieci małżonków obywateli Ukrainy;
  • Rozszerzenie od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy katalogu rodzajów zezwolenia na pobyt czasowy, o które mogą ubiegać się obywatele Ukrainy, którzy korzystają w Rzeczypospolitej Polskiej z ochrony czasowej – o zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną;
  • Zezwolenie na pobyt, który daje pełny dostęp do rynku pracy bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę/wysłania powiadomienia oraz prawo do prowadzenia działalności gospodarczej:
    - Wnioski będą składane wyłącznie w postaci elektronicznej;
    - Wydanie karty powinno być po 90 dniach od złożenia wniosku;
    - Ważność karty – 3 lata;
    - Obowiązek cudzoziemca o zawiadomieniu wojewody w ciągu 15 dni o zmianie swojego pobytu;
    - Zezwolenie będzie cofnięte, jeżeli cudzoziemiec opuści terytorium RP na okres powyżej 6 miesięcy.

 

• Dotyczące pomocy finansowej:
  • Prawo do świadczenia 800+ przez uchodźców wojennych z Ukrainy będzie powiązany z faktem realizacji obowiązku szkolnego przez dzieci;
  • Rezygnacja ze świadczenia w wysokości 300 zł;
  • Rezygnacja ze zwrotu kosztów zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy (40 zł).

 

Szczególną uwagę dla pracodawców oraz Obywateli Ukrainy powinien zwrócić fakt ubiegania się o zezwolenie na pobyt, który daje pełny dostęp do rynku pracy, bez konieczności uzyskania pozwoleń na pracę. Jeżeli spełnią się przesłanki z projektu i faktycznie wnioski będą składane wyłącznie w postaci elektronicznej, a sama karta ma być wydana maksymalnie do 90 dni, to może to w przyszłości znacznie ułatwić i usprawnić proces wyrabiania karty dla Obywateli Ukrainy. Do tego, takie zezwolenie ma być ważne 3 lata, co sprawi wydłużenie legalnego pobytu cudzoziemca, a dla pracodawcy łatwiejszy dostęp do pracownika.

 

 

Nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy z lutego 2024

Poprzednia nowelizacja ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym została opublikowana w lutym 2024 r. Powyższy projekt został opracowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Przypomnijmy, że dyrektywa o ochronie tymczasowej została aktywowana 4 marca 2022 r. jednomyślną decyzją państw członkowskich UE. Po roku została automatycznie przedłużona do 04 marca 2024 r. 

 

Komisja jest zdania, że powody do przedłużenia tymczasowej ochrony nadal istnieją. Obecna sytuacja w Ukrainie jest dalej niestabilna oraz nie ma żadnych przesłanek do tego, aby Obywatele Ukrainy mogli wrócić na stałe w bezpieczne miejsce zamieszkania.

 

W związku z powyższym polski rząd wprowadził w lutym nowelizację ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy z dnia 12.03.2022 r., przedłużając okres obowiązywania poszczególnych rozwiązań, które zostały zawarte w ustawie do dnia 30.06.2024 r. Na obecnym etapie planuje się prowadzić prace nad zmianami merytorycznymi oraz wydłużeniem okresu zgodnie z decyzją Rady Unii Europejskiej. Konsultacje, które zostaną podjęte, będą przeprowadzane z:

• jednostkami samorządu terytorialnego,
• instytucjami publicznymi,
• organizacjami pozarządowymi,
• innymi podmiotami, które będą zainteresowane współpracą.

 

Zmiana ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy z lutego 2024 r. wprowadziła:

 

1. Przedłużenie okresu legalnego pobytu.

Nowelizacja wydłużyła okres, w którym pobyt obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski w wyniku działań wojennych po 24 lutego 2022 r., będzie uznawany za legalny na terytorium RP. (Modyfikacja ust. 1 i 2 artykułu 2).

2. Przedłużenie ważności dokumentów pobytowych.

Ustawa wydłużyła ważność wiz, zezwoleń na pobyt czasowy, terminów dobrowolnego powrotu (zmiana w art. 42)

3. Udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy (kontynuacja).

Jeżeli obywatel Ukrainy nie spełnia warunków do wydania zezwolenia na pobyt czasowy długoterminowy, wydaje się zezwolenia na pobyt czasowy na okres jednego roku. (zmiana w artykule 42a ust. 1)

4. Biegi terminów w sprawach dotyczących cudzoziemców.

Wydłużenie okresu załatwiania spraw związanych z wydawaniem i przyjmowaniem poszczególnych zezwoleń pobytowych dla cudzoziemców. (zmiana w artykule 100d).

 

O autorze publikacji: